Kenwood TS-990

Translation to English

Note : De symbolen => <= met een tekst in een afwijkende kleur bevatten een download- of websitelink !

De langverwachte waardige opvolger van de => Kenwood TS950SDX <= ,de TS990 heb ik na half jaar na het uitkomen aangeschaft en ik moet zeggen dat Kenwood daar zich heel goed aan heeft gehouden.
Gelukkig liet ik me niet leiden aan de huidige modegrill onder zendamateurs van bepaalde lijstjes fetisjisme waar men getalletjes leest van de ontvanger terwijl de onderlinge verschillen in de praktijk amper te horen zijn.
Een set neem je zoals ie is , je hebt er een klik mee of niet en met een FT101,TS830,FT77 of van mijn part FT840 kan je net zoveel lol hebben als met een TS990 of een IC7800,daar hoef ik geen transceiver voor te kopen die bovenaan de lijst staat om daar zeker van te zijn.

Heb voordat ik deze mooie transceiver kocht, eens gevraagd aan een bekende uit HB-land hoe het zat met mogelijke overshoot in combinatie met de Acom 2000 en na diverse testen kwam uit dat er niets aan de hand was.
De reden hiervoor was dat ik daar problemen mee had met de Kenwood TS590 wat ook gevolgen had voor de TX-audio,het schijnt dat Kenwood dat nu aardig onder controle heeft met firmware-updates.
Omdat we toch het onderwerp Acom aangesneden hebben,een van mijn favoriete onderwerpen by the way, kan het even zoeken zijn met de instellingen om het ding te laten schakelen.
De instelling is te vinden in het zogenaamde "advanced menu" wat te voorschijn komt als je het menu hebt opgeroepen middels het "menu"knopje.
Het betreffende "advanced" menu kan je betreden door de knop "adv" rechts van het scherm in te drukken,scrollen naar instelling 11 en daar vindt je => de instelling om de Acom te schakelen <=.
De Acom staat rechtstreeks aan de Kenwood TS990 dus een apart relais is niet nodig.Een ALC gebruik ik niet , we hebben immers een echte liniair gekocht.
Mocht je geen versterker van het wereldmerk Acom in je bezit hebben,check dan eerst of de PTT van de versterker wel direct aan de TS990 kan worden geknoopt,met name de oude generatie verterkers verdienen hierbij de aandacht.

Over het algemeen is het wennen met betrekking "ergonomie",daar heeft de TS990 zich niet van kunnen onderscheiden met zoals de Icom IC7800/7700 maar met geduld kom je daar wel in uit.
Er zitten veel bedieningsmogelijkheden op maar dat kan je je eigen"maken met de => NL-gebruiksaanwijzing <= de eerste periode bij de hand te hebben.
De => opstart van de TS990 <= is enigszins niet snel te noemen maar dat is niet onoverkomelijk.Knoppen voelen niet goedkoop aan en met de VFO-tuning knop werken is like a breeze.
Menustructuur is goed ingedeeld,het zijn er veel maar is overzichtelijk ingedeeld maar met de gratis Kenwood ARCP-software is dat nog makkelijker te configureren.

Het eerste waar ik mee gestoeid heb is het TX-audio, ik ben begonnen met de Kenwood MC90 & MC60 ,Heil PR781 en ben geeindigd met de => Electrovoice RE27ND <=.
Tussen die 3 zit marginaal verschil in en heb de PR781 met de equalizer van de Kenwood TS990 wat => bijgetrokken <= zodat het met tevredenheid aan te horen was,na wat "nastellen"kwam ik op => deze instelling <=.
Na een tijdje sprak ik een "ver" vriendje en deze adviseerde mij een Electrovoice RE27ND want dat zou goed werken met zijn Kenwood TS990.De goede man wilde hem wel lenen om te proberen maar heb hem gelijk gekocht.
De Electrovoice RE27ND wordt erg veel gebruikt bij AM-broadcoaststations dus dat maakte mij nog nieuwsgieriger.De => RE27ND heeft een dynamisch element en heeft 3 instelbare filters waarvan 2 werken in het bass/low-mid gebied en een in het hoge gebied <=.
Wat me gelijk opviel is dat de Electrovoice RE27ND een stuk groter is als de PR781 ! De lengte van de RE27ND heeft volgens mij te maken met de "grotere decompressie-kamer" omdat de microfoon veel dieper in de behuizing zit als bij de PR781
en mogelijk de interne montageconstructie van de dynamische microfoon in de behuizing.
Met de PR781 kreeg ik niet de rapporten die ik zou willen hebben, met de IC7800/7700 kreeg ik doorgaans hele goede rapporten en dan zoek je niet verder.
Omdat ik merkte dat de tegenstations wat "misten" ,heb ik de overstap gewaagd naar de RE27ND ,een mooi vergelijk met de PR781/RE27ND doet => K6JRF <=.

Eerst hebben we een flat EQ toegepast (alles op 0 db) om de => 3 hardwarefilters in te stellen op beste audiokwaliteit <= en daarna zijn we met de EQ aan de gang gegaan.
De bron moet eerst goed zijn aldus Rob,PA3EKE en dat leek mij ook een heel goed begin, zo hoef je niet eerst recht te trekken wat eerst bij de bron scheef klinkt.
Na wat experimenten met Rob,PA3EKE ga ik met => deze EQ-instelling <= verder aan de slag en heb ik de TX-bandbreedte verlaagd van 4 Kc naar 3 Kc.
Nieuwprijzen van deze prachtige microfoon varieren tussen de € 600-850 per stuk in Nederland,als je een Electrovoice RE27ND wil kopen dan verdient het de aanbeveling om Ebay in de gaten te houden waar deze soms 2e hands worden aangeboden.

Om een beetje een idee te geven hoe een Electrovoice RE27ND klinkt op een Kenwood TS990 kan je => hier horen <=.(met dank aan Marco,PE9M).

Je hebt met de equalizer tal van mogelijkheden om je audio te tweaken en dat kan je in het begin het beste doen met de laagfreqeunt spectrumanalyzer waar je kan zien waar en wat de respons is en de monitor.
Het is een manier alvorens je echt gaat testen "on air" met tegenstations en je kan deze ook gebruiken als er op- of aanmerkingen zijn.
De mic-gain en de proccessor zijn goed te doseren,beter als de TS950SDX maar daar zit ook wat jaartjes van ontwikkeling tussen.
De processor kan je in de "soft" en in de "hard"mode zetten maar aangezien ik een ragchew-audio ambieer heb ik voor "soft" (default) gekozen.
De => maximale audiobreedte is 4 Kc <= en had daar graag wat meer gezien, de TS950SDX kon ruim 6 Kc aan wat je ook goed terug hoorde in de BBC quality rapporten die ik kreeg in combinatie met de MC90.

Nadat ik de instelling had gedaan ben ik met de voicekeyer aan de gang gegaan,waar ik een beetje over struikelde is dat je tamelijk veel handelingen moet doen om er bij het => betreffende menu <= te komen.
Hier had ik graag een aparte knop voor gezien op het voorfront.Het is mogelijk om een zogenaamde PF-toets op de TS990 te configureren maar dat heeft een kleine beperking.
Met de PF-toets kan een functie tegelijk worden toegewezen waaronder voicemessage 1,2,3 enz. dus een ingesproken boodschap maar geen algemene toegang waarna je kan kiezen met voicemessage 1,2,3 enz.
De kwaliteit van weergave is gewoon goed met betrekking tot de voicekeyer.
De zender functioneert verder goed,je kan naar believen => bepaalde vermogengrenzen instellen voor data,tuning en phone/CW <=.
Zoals eerder besproken is er geen overshoot te bespeuren geweest want dat baarde mij toch wel zorgen.
Voor de VOX-vrienden onder ons,ik heb dit nog niet getest maar het => menu bied diverse audio-ingangen apart te configureren <=.
De antennetuner heb ik getest en doet goed en snel zijn werk,het is geen traditionele tuner met servomotoren.De eerste Kenwood-tuners met schakelbare capaciteiten/inductieven vond ik ware rammelende bestekbakken en
hier valt het wel mee.

Mijn TS990 met 2 keer SP990.

Eigenschappen van de ontvanger zijn goed te noemen,selectiviteit is goed op lagere banden en de gevoeligheid bovenin is ook niets op aan te merken.
Het is laatste jaren gewoonte onder sommige amateurs om transceivers te vergelijken met zogenaamde ontvangerlijsten en op welke plek ze staan maar daar heb ik een broertje dood aan.
Het gaat om de klik tussen de gebruiker en de transceiver en daar gaat de toch het meeste plezier in schuil, de een heeft veel fun met een TS430,een ander met een TS990 en de volgende is in een Yaesu FT1000D getrapt.
Je kan de IF en AF-filters => lekker configureren <=, lekker breed of smal naar smaak.In combinatie met de uitstekende selectiviteit van de ontvanger kan je rustig een brede IF te kiezen.
Je kan ontvangen stations ,die vlakbij je ontvangstfreqeuntie werken, goed wegwerken met de TS990 als je daar last van hebt,dat was met de TS590 ook al zo wat het luisterplezier zeker laat toenemen.
De interne speaker heb ik niet gehoord,ik heb gelijk de SP990 erop geknoopt omdat ik liefhebber ben van een goede ontvangstaudio,het verdient de aanbeveling om deze speaker erbij te nemen.
Aanrader is om een => 2e SP990 <= eraan te knopen en in combinatie met de tracking-functie is het echt een lust om te luisteren.
De trackingfunctie ging altijd automatisch uit als ik van band gewisseld had,dat vond ik een vervelende eigenschap.Vanaf firmware 1.09 is dit veranderd.
Je kan het ontvangstaudio ook => visualiseren met een scope en een waterval <=.

De notch.... is een onontbeerlijke functie en deze werkt goed,je kan in combinatie met de eerder genoemde => laagfreqent-analyzer in RX met een "Y" als indicator <= de pieptoon elimineren,een handige tool om snel handmatig te handelen.
Je kunt kiezen tussen de => normale manuele notch <= en een => notch-wide <= als je een bredere bandbreedte nodig hebt,omdat de meeste fluittonen toch erg smalbandig zijn volstaat de normale notch meer als goed.
Naast de notch heb je ook het "band-eliminationfilter"wat nog meer mogelijkheden bied en kan worden gezien als een uitgebreidere manuele notch,je kan deze ook => instellen naar demping en bandbreedte <=.
Autonotch werkt in default redelijk maar kan beter,ik ben verwend met de Icom 7800/7700 die een uitmuntende autonotch hebben.Je kan in de TS990 => de tracksnelheid ophogen <= en dan werkt het net zo goed als eerdergenoemde transceivers.
Heb toen de test gedaan met een pieptoon en dan in ontvangstfreqeuntie te laten varieren en deze hield het goed bij. Hier werden we zeker blij van.
Wat ook een leuke "gadget" is dat de preselectie die traditioneel redelijke grote stappen maakt ook nu in een stuk kleinere stapjes kan kiezen,hoe lager de freqeuntie hoe meer tussenstappen je krijgt.
Logisch want in de lagere banden is selectiviteit het belangrijkst, de pre-amp is dan niet in te schakelen maar dat is ook niet interesant.
Wat wel opviel is dat deze mogelijkheid genaamd => "pre-sel" <= aan en uit schakelen,weinig verschil gaf in signaalsterkte,is een klein feitje maar voor mij een dikke +,hier zit toch een goed stuk ontwerp achter.
Deze mogelijkheid zit ook in de IC7800 ,genaamd "digisel" en als je deze inschakelde dan werd het signaal meer verzwakt als bij de TS990.

Je hebt ook een "tracking" functie,bedoeld om vergelijkingen te doen met 2 antenne's.Een hele leuke functie maar het is jammer als je deze hebt aangeschakeld en je schakelt over naar een andere band dan wordt deze
uitgeschakeld.Omdat het een soort vergelijkingsfunctie betreft zou ik graag zien dat de SUB-RX altijd de MAIN-RX moet volgen totdat deze wordt uitgeschakeld.

De NR oftewel de noisereduction is niet echt een hoogvlieger,is in het "begin"bereik wat ongelukkig te doseren en grijpt gelijk in bij 20% (de TS990 heeft een "schaalverdeling van 0 tot 10,dus 20% is stand 2 ) .
Bij de Icom IC7800/7700/7851 is dat toch iets beter geregeld en laat zich geleidelijk regelen.
In het begin met firmware V1.01 was er alleen maar vervorming met het direct inkomen van de NR (20%)
Bij de firmware-updates die hierna kwamen was er wel wat verbetering: het regelbereik werd iets ruimer want dat heb je gewoon nodig.Bij de laatste update die ik kreeg (V1.09) was niet echt meer een verbetering en dan merk je toch dat
men tegen de hardwarematige beperkingen oploopt met andere woorden: de hardware schiet tekort om de NR een nuttige toevoeging te geven.

Nu een onderwerp wat ik nog erg weinig of niet ben tegengekomen : grass op de spectrumscope..... wat is grass zou je denken.Heb het niet over weidegras want dat laat ik aan de koeien danwel grasmaaiers over.
Grass is het ruiscomponent wat zichtbaar is op de spectrumscope,je kan het beste dit waarnemen zonder antenne.
De IC7800/7700 heeft er last van, de IC756PRO3 en IC756-classic (minder gevoelige scope als de PRO-series) niet want die hebben daar geen aparte DSP voor toebedeeld gekregen en daarom heeft het volgens mij te maken met de DSP-chip die voor de spectrumscope bedoeld is.
Grass is nadelig omdat het de visuele zwakke signalen maskeert op der spectrumscope.De TS990 heeft er ook last van maar in mindere mate als de IC7800/7700.
De spectrumscope functioneert verder goed,is gevoelig en de sweepsnelheid is meer dan OK,wel jammer dat je de spectrumscope niet in kleuren kan varieren zoals de IC7800/7700 , dat mis ik wel.

Dit is het algemene menu met daaronder 10 submenu's (sommige menufoto's horen bij elkaar omdat deze bij hetzelfde submenu horen.De totale lijst kan niet geheel zichtbaar gemaakt worden ) :

Dit zijn niet alle menu's maar naar mijn idee is het wel overzichtelijk ingedeeld in Kenwood TS990..

Algemene conclusie is dat de TS990 me erg goed beviel met hier en daar een kritische noot,de ideale transceiver bestaat niet maar de Kenwood TS990 geeft wel een erg goed gevoel.
Ik kan niet de bekende buitenlandse kreet zeggen : "best transceiver i ever had" want elke rig heeft zijn eigen plussen en minnen maar deze komt erg in de buurt.
Ik heb de TS990 een kleine 2 jaar gehad en ben naar de opvolger gaan van de oude liefde => ( IC7800 v2) <= waar ik een haat/liefde relatie mee had :=> IC7851 <=.
Waarom : de ergonomie met als 2e (kleinere) reden de noisereductie.Wel is het een feit dat de TS990 meer waar bied voor je geld als de overpriced IC7851.

Sommige bezitters van high-end transceivers ontkennen foutjes of hemelen het helemaal op maar je moet daar gewoon eerlijk in zijn,met de prijs stijgende mag je ook meer kritisch zijn.
Met een Baofeng mag je blij zijn dat deze werkt en gooi je hem weg in de asbak als de batterij leeg is en met een Kenwood TS990 of Icom IC7800 ligt dat iets anders.

Geheugenplaatsen zat met daarbij een aantal in te geven scangebieden en er zijn ook aantal 60 meterkanalen alvast geprogrammeerd.Zelf heb ik een kanaal erin gezet omdat de schakelaar ontbrak ;-)

De shutdown van de Kenwood TS990 en daarmee ook deze review.